​

Kwas askorbinowy, szerzej znany pod nazwą witamina C, to organiczna substancja niezbędna do funkcjonowania organizmów żywych. Niektóre rośliny i zwierzęta potrafią ją wytwarzać, jednak dla człowieka konieczne jest dostarczanie jej wraz z pożywieniem. Suplementując witaminę C, pamiętajmy jednak, że podobnie jak w przypadku innych wyrobów medycznych najważniejszy jest umiar, gdyż zgodnie ze słowami Paracelsusa „tylko dawka czyni truciznę”.

Jakie właściwości ma witamina C?

Kwas askorbinowy to tak naprawdę związek z grupy organicznych alkoholi (nienasycone alkohole polihydroksylowe). Oprócz kluczowej roli w funkcjonowaniu organizmu człowieka posiada także właściwości przeciwutleniające, dzięki czemu bywa stosowany jako dodatek do żywności. Co ciekawe, naturalnie występuje jako związek o konfiguracji L, jednak niezależnie od formy zawsze skręca światło spolaryzowane w prawą stronę, czyli jest prawoskrętny. Błędem jest zatem używanie popularnego w ostatnim czasie pojęcia „lewoskrętna witamina C”. Witamina ta rozpuszcza się w wodzie, dzięki czemu nasz organizm może sprawnie wydalać jej nadmiar wraz z moczem. Bogatym jej źródłem są owoce i warzywa, zwłaszcza acerola (aż 1600mg/100g), owoce róży (426 mg/100g), papryka (107 mg/100g) czy czarna porzeczka (177 mg/100g). Należy jednak pamiętać, że jest ona wrażliwa na działanie czynników takich jak światło lub wysoka temperatura, dlatego niszczy ją obróbka termiczna pożywienia.

Do czego potrzebujemy witaminy C?

Zalecane spożycie witaminy C dla dorosłego człowieka wynosi 45-90 mg na dobę. Jest ona potrzebna do funkcjonowania wielu enzymów, ułatwia przyswajanie żelaza, jest niezbędna w syntezie kolagenu, który buduje chrząstki i inne elementy tkanki łącznej, wzmacnia dziąsła i zęby, jest też potrzebna w syntezie niektórych hormonów, przez co pośrednio wpływa na inne funkcje organizmu. Jej niedobór powoduje szkorbut, czyli chorobę objawiającą się wypadaniem zębów oraz krwawieniem z dziąseł. Skutkuje też pękaniem naczyń krwionośnych, trudnościami w gojeniu się ran czy zrastaniu kości oraz osłabieniem odporności organizmu. Warto zauważyć jednak, że zachodnie społeczeństwa spożywają dziennie znacznie większą dawkę witaminy C niż jest niezbędne do zapobiegania powyższym powikłaniom.

Skutki nadmiaru witaminy C

Witamina C nie kumuluje się w organizmie człowieka – dzięki dobrej rozpuszczalności w wodzie, jej nadmiar może być wydalony przez nerki. Obecność kwasu askorbinowego w moczu nie jest jednak obojętna. Skutkuje ona nadmiernym wydzielaniem i krystalizacją substancji budujących kamienie nerkowe, dlatego sprzyja powstawaniu kamicy dróg moczowych. Przyjęcie dawki większej niż 1 g na dobę może wywołać biegunkę. Nadmiernego spożycia powinny unikać kobiety w ciąży, pacjenci cierpiący z powodu takich chorób jak hemochromatoza, talasemia i niedokrwistość syderoblastyczna oraz stosujący niektóre leki. Kwas askorbinowy skraca czas działania trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych, zmniejsza skuteczność działania witaminy B12, może też fałszować wyniki oznaczenia glukozy i kreatyniny w surowicy.

Witamina C w przeziębieniu

Niedobór witaminy C zmniejsza odporność organizmu, jednak zwiększenie jej suplementacji owyżej zalecanych dawek nie wywołuje odwrotnego efektu. Jak dotąd badania naukowe nie wykazały jej wpływu na zmniejszenie ryzyka przeziębienia lub skrócenie czasu jego trwania. Nie należy zatem stosować dużych dawek witaminy C w tej chorobie, ponieważ ryzyko działań niepożądanych jest większe niż spodziewana korzyść. Co zamiast tego? Najważniejszy w przeziębieniu jest odpoczynek. Leczenie wspomóc mogą leki przeciwzapalne i przeciwgorączkowe lub preparat Quixx® Grip-protect, który po aplikacji do nosa tworzy powłokę ochronną na błonach śluzowych, zapobiegając wnikaniu wirusów do organizmu. Przy uciążliwych objawach warto zastosować tabletki do ssania na ból gardła oraz leki zmniejszające przekrwienie błony śluzowej nosa.