Zapalenie zatok – przewlekłe czy nawracające?

Mianem nawracającego zapalenia zatok obocznych nosa określa się wystąpienie co najmniej czterech epizodów zapalenia zatok nosa w ciągu roku. Czas trwania choroby zatok wynosi w tym przypadku około tygodnia. Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych to infekcja zatok trwająca 12 tygodni i przyczyną takiego stanu jest niewłaściwe leczenie infekcji zatok lub jego brak w ostrej fazie choroby.

Jakie są przyczyny nawracającego i przewlekłego zapalenia zatok?

Czynnikami wywołującym ostre zapalenie zatok są najczęściej wirusy oraz bakterie kolonizujące jamę nosową. W bardzo małym stopniu do zapalenia zatok przyczyniają się grzyby. Najczęściej do nawracającego zapalenia zatok dochodzi w przypadku niedoleczonego stanu infekcyjnego. Przyczyna przeziębienia nie zostaje usunięta i dochodzi do namnożenia patogenów, które dzięki połączeniu jamy nosowej z zatokami łatwo migrują do tych przestrzeni i zajmują ich obszar.

Kolejną przyczyną nawracającego i przewlekłego zapalenia zatok przynosowych jest nieprawidłowa ewakuacja wydzieliny znajdującej się w zatokach i jamie nosowej. Przyczyną takiego stanu może być uszkodzenie aparatu rzęskowego, którego zadaniem jest ewakuacja wydzieliny wraz drobnoustrojami z dróg oddechowych. Inną przyczyną nieprawidłowego usuwania wydzieliny jest skrzywienie przegrody nosa, przerost migdałków podniebiennych lub migdałka gardłowego, a także obecność polipa w górnych drogach oddechowych. Częściej choroby zatok dotykają ludzi z astmą lub alergicznym nieżytem nosa. Zapalenie zatok może również wystąpić u pacjentów z próchnicą. Niedoleczone zęby, szczególnie szczęki, mogą być źródłem bakterii, które przedostają się do zatok i wywołują stan zapalny zatok. Szybko podjęte leczenie ostrego zapalenia zatok rokuje dobrze. Jeżeli jednak pacjenci zaniedbają objawy choroby zatok, stan zapalny będzie nawracał. W najgorszym wypadku zapalenie zatok przejdzie w stan przewlekły.

Jakie są najczęstsze objawy zapalenia zatok?

Najczęściej zapalenie zatok przynosowych występuje po wcześniejszej infekcji. Zwykłe przeziębienie może być przyczyną rozwoju zapalenia zatok. Dlatego ważne jest, aby każda infekcja została dobrze wyleczona.

Podstawowym objawem wskazującym na ostre zapalenie zatok jest ból twarzoczaszki, szczególnie w okolicach, w których potencjalnie znajdują się zatoki. Często pojawia się ból głowy podczas pochylania się do przodu. Pacjenci często mają zatkany nos, a spływająca wydzielina z nosa jest wodnista i przeźroczysta. Zapaleniu zatok często towarzyszy utrata powonienia.

Miejsca występowania bólu zależą od rodzaju zatoki zajętej przez drobnoustroje. Ból z uczuciem rozpierania towarzyszący zatokom szczękowym będzie zlokalizowany w okolicy nosa. Ból zatok może występować w okolicy szczęki oraz zębów, a także wyraźnie zaznaczony w momencie ucisku policzków. Ból w przebiegu zapalenia zatoki czołowej obecny będzie w okolicy czołowej, towarzyszyć mu będzie uczucie rozpierania oraz wyciek z nosa po jednej stronie. Zapalenie zatok sitowych może przebiegać wraz z obrzękiem powiek i okolic oczu. Towarzyszy mu również bolesność uciskowa nosa oraz jego zatkanie.

Objawami ogólnymi, które towarzyszą zapaleniu zatok są: gorączka, ogólne osłabienie, brak apetytu, złe samopoczucie. Największe nasilenie objawów towarzyszy ostremu zapaleniu zatok. W fazie przewlekłego zapalenia zatok objawy są mniej nasilone – występuje mniejszy obrzęk śluzówki i stan zapalny. Pacjenci często podają, że ból twarzy (twarzoczaszki) ustępuje, a pozostaje jedynie uczucie rozpierania i ucisku w okolicy nosa. Przewlekłemu zapaleniu zatok często towarzyszy chrząkanie i kaszel, a to za sprawą spływającej wydzieliny po tylnej ścianie gardła. Plwocina wraz drobnoustrojami może być przyczyną zapalenia oskrzeli lub gardła.

Jak leczyć chore zatoki?

Ostre zapalenie zatok można leczyć sposobami domowymi. W przypadku nawracającego i przewlekłego zapalenia zatok niezbędna jest wizyta u specjalisty. W diagnostyce przewlekłego zapalenia zatok często stosuje się badania endoskopowe jamy nosa oraz zatok. Można również pobrać materiał do badania, a także wykonać z niego posiew, celem ustalenia przyczyny zapalenia zatok i wskazani czym i jak leczyć zatoki.

Z reguły w stanach nawracających i przewlekłych stosuje się leki glikokortykosteroidowe, a w przypadku istniejącej u pacjenta alergii aplikuje się również leki antyalergiczne.

W przypadku, kiedy wszystkie dostępne metody zawodzą można wykonać zabieg operacyjny polegający na usunięciu chorych tkanek i odtworzeniu drożnego przewodu. Operacje zaleca się również u osób ze stwierdzonym skrzywieniem przegrody nosa oraz obecnością polipa. Pozwoli to na uniknięcie w przyszłości podobnych incydentów zapalenia zatok.

Domowe sposoby na zapalenie zatok

Ważnym elementem leczenia chorych zatok jest ich płukanie. Najczęściej zabieg irygacji zatok wykonuje się w warunkach domowych. Płukanie zatok pozwala na ewakuacje drobnoustrojów z nosa, a także nawilżanie śluzówki nosa. Do wykonania płukania jamy nosowej i zatok przynosowych niezbędne jest zaopatrzenie się w odpowiedni zestaw – irygator oraz saszetki, z których wykona się płyn do płukania zatok.

Innym skutecznym sposobem na chore zatoki są inhalacje, które rozgrzewają okolice twarzoczaszki, upłynniają wydzielinę i ułatwiają jej ewakuacje. Do gorącej wody należy wsypać trochę soli kuchennej lub zioła pochylić głowę nad naczyniem i nakryć się ręcznikiem. Para wodna wysycona olejkami eterycznymi działa leczniczo na zapalenie zatok.

Należy inhalować się przez kilkanaście minut, często i intensywnie próbując wysmarkać z nosa zalegającą wydzielinę.

W chorobie zatok zaleca się również korzystanie z gorących kąpieli, delikatnie obmywając okolice twarzy. Dobrym sposobem jest również korzystanie z sauny.

Dowiedz się więcej na temat zapalenia zatok na: http://wylecz.to/pl/choroby/laryngologia/nawracajace-przewlekle-zapalenie-zatok-przynosowych-przyczyny-objawy-leczenie.html