Bóle w stawach kolanowych należą do jednej z najczęstszych przypadłości na które cierpią osoby regularnie uprawiające sport. Pacjenci z bólem kolan stanowią największy odsetek osób zgłaszających się do specjalistów z dziedziny ortopedii czy rehabilitacji. Najnowsze badania sugerują, że problem tak zwanego "kolana biegacza", czyli zespołu bólu rzepkowo-udowego polegającemu na występowaniu bólu w przedniej części stawu, może dotyczyć nawet 25% biegaczy. 14% miłośników biegania skarży się na kłujący ból z boku stawu (tak zwany syndrom pasma biodrowo-piszczelowego).

Dlaczego ból kolan jest tak częsty?

W celu znalezienia odpowiedzi na to pytanie, należy spojrzeć na nasz organizm jak na wieloogniwowy łańcuch. Gdy jedno z ogniw zaczyna szwankować, wpływa to na inne ogniwa. Bardzo często dysfunkcja stawu biodrowego lub skokowego skutkuje przeciążeniem stawu kolanowego. Nasze ciało skonstruowane jest w taki sposób, by przemieszczanie się wymagało jak najmniej wysiłku, a nacisk wywierany na stawy był rozłożony równomiernie. Jeśli każde ogniwo łańcucha działa prawidłowo, do kontuzji może dojść tylko wskutek silnego bodźca zewnętrznego, jak uderzenie czy upadek. 

Aby ograniczyć do minimum ilość energii wydatkowanej podczas biegu czy marszu, każdy mięsień musi być rozciągnięty (wówczas magazynuje energię) by następnie przejść do fazy skracania (wtedy uwalnia energię). W celu skorzystania z tego mechanizmu, każdy ze stawów musi posiadać odpowiednią ruchomość. W standardowych okolicznościach, kiedy stopa dotyka podłoża, następuje jej odkształcenie, przez co część energii wyprodukowanej w trakcie uderzenia ma szansę na wytłumienie. Pozostała energia jest zbierana w ścięgnach i więzadłach otaczających staw staw skokowy, a także przekazywana do innych mięśni i stawów. Właściwa ruchomość stawów umożliwia przepływ tej energii w odpowiednim kierunku. Ma wówczas miejsce reakcja łańcuchowa, w której biorą udział wszystkie znajdujące się powyżej stawy. Zmiana ustawienia stawów (kolano, biodro, tułów) pozwala rozciągnąć mięśnie, a dzięki temu organizm może zmagazynować energię (podobnie jak przy napinaniu łuku). Potem następuje uwolnienie energii: miednica jest wypychana do przodu, wprawiając w ruch staw biodrowy, kolanowy oraz stopę – dochodzi wówczas do odepchnięcia i wyrzucenia nogi do przodu. Powtarzające się cyklicznie rozciągania i skracania mięśni umożliwiają nam bezproblemowe i niewymagające wielkiego wysiłku poruszanie się. 

Niestety, wystarczy, by tylko jeden ze stawów miał nieprawidłowy zakres ruchu, a ciało straci możliwość stosowania najbardziej odpowiedniego modelu ruchu. W takich okolicznościach mięśnie nie są w stanie funkcjonować sprawnie i efektywnie. W cały proces zostają zaangażowane inne mięśnie, co może spowodować nadwerężenia. Istnieje też prawdopodobieństwo, że organizm, w celu wykorzystania systemu wstępnego rozciągania, zwiększa ruchomość pozostałych stawów. Najczęściej właśnie staw kolanowy, umiejscowiony pomiędzy biodrem a kostką, staje się miejscem kompensacji braków ruchomości pozostałych stawów. W taki oto sposób powstają przeciążenia, które są bezpośrednią przyczyną bólu kolana. 

Jak uporać się z bólem kolan?

Najbardziej odpowiednim rozwiązaniem jest precyzyjna analiza ruchu. Jeżeli chcemy, by leczenie było zarówno skuteczne, jak i trwałe, konieczne jest wykrycie nieprawidłowości, która uniemożliwia poprawny przepływ sił działających na ciało w czasie ruchu. Jeśli zwiększymy ruchomość stawów do pożądanego zakresu, przemieszczanie się nie powinno dalej sprawiać bólu. Nieprawidłowa rozgrzewka, rezygnacja z rozgrzewki, czy nie do końca wyleczone kontuzje to czynniki wpływające na utratę elastyczności stawu skokowego i biodrowego. Sprawia to, że staw kolanowy jest bardzo obciążony, co prowadzi do bólu uniemożliwiającego regularną aktywność. Z tego właśnie powodu osoby aktywne fizycznie powinny w razie konieczności skorzystać ze wskazówek trenera lub fizjoterapeuty, najlepiej zanim jeszcze pojawi się ból.

Bóle w stawach kolanowych należą do jednej z najczęstszych przypadłości na które cierpią osoby regularnie uprawiające sport. Pacjenci z bólem kolan stanowią największy odsetek osób zgłaszających się do specjalistów z dziedziny ortopedii czy rehabilitacji. Najnowsze badania sugerują, że problem tak zwanego "kolana biegacza", czyli zespołu bólu rzepkowo-udowego polegającemu na występowaniu bólu w przedniej części stawu, może dotyczyć nawet 25% biegaczy. 14% miłośników biegania skarży się na kłujący ból z boku stawu (tak zwany syndrom pasma biodrowo-piszczelowego).

Dlaczego ból kolan jest tak częsty?

W celu znalezienia odpowiedzi na to pytanie, należy spojrzeć na nasz organizm jak na wieloogniwowy łańcuch. Gdy jedno z ogniw zaczyna szwankować, wpływa to na inne ogniwa. Bardzo często dysfunkcja stawu biodrowego lub skokowego skutkuje przeciążeniem stawu kolanowego. Nasze ciało skonstruowane jest w taki sposób, by przemieszczanie się wymagało jak najmniej wysiłku, a nacisk wywierany na stawy był rozłożony równomiernie. Jeśli każde ogniwo łańcucha działa prawidłowo, do kontuzji może dojść tylko wskutek silnego bodźca zewnętrznego, jak uderzenie czy upadek. 

Aby ograniczyć do minimum ilość energii wydatkowanej podczas biegu czy marszu, każdy mięsień musi być rozciągnięty (wówczas magazynuje energię) by następnie przejść do fazy skracania (wtedy uwalnia energię). W celu skorzystania z tego mechanizmu, każdy ze stawów musi posiadać odpowiednią ruchomość. W standardowych okolicznościach, kiedy stopa dotyka podłoża, następuje jej odkształcenie, przez co część energii wyprodukowanej w trakcie uderzenia ma szansę na wytłumienie. Pozostała energia jest zbierana w ścięgnach i więzadłach otaczających staw staw skokowy, a także przekazywana do innych mięśni i stawów. Właściwa ruchomość stawów umożliwia przepływ tej energii w odpowiednim kierunku. Ma wówczas miejsce reakcja łańcuchowa, w której biorą udział wszystkie znajdujące się powyżej stawy. Zmiana ustawienia stawów (kolano, biodro, tułów) pozwala rozciągnąć mięśnie, a dzięki temu organizm może zmagazynować energię (podobnie jak przy napinaniu łuku). Potem następuje uwolnienie energii: miednica jest wypychana do przodu, wprawiając w ruch staw biodrowy, kolanowy oraz stopę – dochodzi wówczas do odepchnięcia i wyrzucenia nogi do przodu. Powtarzające się cyklicznie rozciągania i skracania mięśni umożliwiają nam bezproblemowe i niewymagające wielkiego wysiłku poruszanie się. 

Niestety, wystarczy, by tylko jeden ze stawów miał nieprawidłowy zakres ruchu, a ciało straci możliwość stosowania najbardziej odpowiedniego modelu ruchu. W takich okolicznościach mięśnie nie są w stanie funkcjonować sprawnie i efektywnie. W cały proces zostają zaangażowane inne mięśnie, co może spowodować nadwerężenia. Istnieje też prawdopodobieństwo, że organizm, w celu wykorzystania systemu wstępnego rozciągania, zwiększa ruchomość pozostałych stawów. Najczęściej właśnie staw kolanowy, umiejscowiony pomiędzy biodrem a kostką, staje się miejscem kompensacji braków ruchomości pozostałych stawów. W taki oto sposób powstają przeciążenia, które są bezpośrednią przyczyną bólu kolana. 

Jak uporać się z bólem kolan?

Najbardziej odpowiednim rozwiązaniem jest precyzyjna analiza ruchu. Jeżeli chcemy, by leczenie było zarówno skuteczne, jak i trwałe, konieczne jest wykrycie nieprawidłowości, która uniemożliwia poprawny przepływ sił działających na ciało w czasie ruchu. Jeśli zwiększymy ruchomość stawów do pożądanego zakresu, przemieszczanie się nie powinno dalej sprawiać bólu. Nieprawidłowa rozgrzewka, rezygnacja z rozgrzewki, czy nie do końca wyleczone kontuzje to czynniki wpływające na utratę elastyczności stawu skokowego i biodrowego. Sprawia to, że staw kolanowy jest bardzo obciążony, co prowadzi do bólu uniemożliwiającego regularną aktywność. Z tego właśnie powodu osoby aktywne fizycznie powinny w razie konieczności skorzystać ze wskazówek trenera lub fizjoterapeuty, najlepiej zanim jeszcze pojawi się ból.