Mówiąc o glukozie musimy mieć świadomość tego, że mamy na myśli podstawowy związek energetyczny zasilający nasz organizm. Niemal wszystko to, co zjemy, może się w nią przetworzyć i to jeszcze zanim zostanie spalone na energię lub zostanie zmagazynowane w organizmie. Należy mieć jednak świadomość tego, że jeśli ilość cukru jest zbyt duża, może się to odbić na naszym zdrowiu. Oczywiście, teoretycznie zadanie nie wydaje się trudne. Niezbędne jest ograniczenie słodzenia i wszystko trafia pod naszą kontrolę. Okazuje się jednak, że nie musi tak wcale być, cukier pojawia się bowiem w produktach, w których nawet nie przypuszczamy, że może się pojawić. Jakie zatem ukryte formy cukru możemy znaleźć w jedzeniu?

Syrop z agawy

Ze względu na swój niski indeks glikemiczny agawa jest zdrowym słodzikiem. W praktyce oznacza to, że cukier nie może się przedostać do krwi tak szybko, a jednocześnie nie przyczynia się do skoków insuliny prowadzących do cukrzycy typu II. Syrop z agawy jest zatem przede wszystkim przetwarzana jedynie w wątrobie fruktoza. Niestety, bardzo często jest w niej też magazynowana i przetwarzana w tłuszcz.

Dekstroza

Dekstroza to wyłącznie inna nazwa glukozy. Jest powszechnie spotykana w napojach podawanych sportowcom, lodach, ziemniakach oraz pieczywie. Charakteryzuje się wysokim indeksem glikemicznym, a do tego wchłania się na tyle szybko, że prowadzi najpierw do wybuchu energii, a potem do spadku cukru.

Syrop trzcinowy

Powstający z trzciny cukrowej syrop jest skoncentrowanym cukrem. Odznacza się wysokim indeksem glikemicznym i wyzwala wydzielanie insuliny. Często pojawia się w pieczywie i paczkowanej żywności.

Syrop kukurydziany

Choć oba pojęcia często bywają mylone, syrop kukurydziany nie jest tym samym, co syrop o wysokiej zawartości fruktozy. Ten pierwszy to przede wszystkim glukoza, choć z niewielkim dodatkiem fruktozy, drugi zaś jest fruktozą. Oba charakteryzują się jednak wysokim indeksem glikemicznym, co może wpływać na podwyższenie poziomu cholesterolu. Najczęściej z syropem kukurydzianym mamy do czynienia w owocach z puszek.

Syrop słodowy z jęczmienia

W przypadku syropu słodowego jęczmienia mamy do czynienia ze słodzikiem o niskim indeksie glikemicznym. Nie jest on jednak nawet w połowie tak słodki, jak zwykły cukier.

Sorbitol

Sorbitol to słodzik na bazie alkoholu. W jednym jego gramie znajduje się mniej kalorii niż w przypadku innych cukrów. Na etykietach wcale nie musi być podawany jako cukier, nie powinno więc zaskakiwać to, że często dodaje się go do produktów „bez cukru” w swoim składzie. Nie podnosi poziomu cukru we krwi, często przyczynia się jednak do rozstroju jelit, gazów i wzdęć. W dużych ilościach powoduje też biegunki.

Melasa

Melasa jest syropem o stężeniu około 40 procent sacharozy. Jest też produktem ubocznym przy produkcji cukru spożywczego, a do tego ma umiarkowany indeks glikemiczny. Charakterystyczna jest dla niej wysoka zawartość składników mineralnych takich, jak wapń, magnez oraz żelazo. Najczęściej pojawia się w pieczywie. Zaliczamy ją do „dobrych” cukrów, choć nadal ma ona też swoje wady.

Fruktoza

Fruktoza to tak zwany cukier z owoców obecny począwszy w żywności od jajek aż po kukurydzę. Coraz częściej jest też oferowana w postaci krystalicznej i promowana jako substytut cukru spożywczego. Jest wyraźnie słodsza od sacharozy, co sprawia, że można jej używać w mniejszej ilości. Niestety, nie tylko stanowi obciążenie dla wątroby, ale również potrafi kumulować się we krwi, a tym samym – powoduje skoki insuliny.

Cukier Muscovado

Cukier Muscovado jest nierafinowanym cukrem pochodzącym z trzciny cukrowej. Charakteryzuje go silny smak melasy. Znany jest też jako „wilgotny cukier” z typowym dla niego ciemno brązowym odcieniem. Jest pochodzenia naturalnego, zwraca jednak na siebie uwagę ze względu na dość wysoki indeks glikemiczny. Jedna jego łyżeczka zawiera zaledwie 11 kalorii, nie oznacza to jednak, że jest on zdrowszy niż rafinowany cukier spożywczy.

Wysokofruktozowy syrop kukurydziany

Wysokofruktozowy syrop kukurydziany powstaje z wykorzystaniem skrobi kukurydzianej i jest tani w produkcji. Już choćby dlatego można go wykorzystać w niemal wszystkich produktach spożywczych począwszy od napojów bezalkoholowych aż po wypieki. Wywołuje jednak znaczące skoki insuliny i przyczynia się do wzrostu wagi.

Jak to jest z tymi cukrami? Warto mieć świadomość tego, że nie ma większego znaczenia to, jaki rodzaj cukru jest przez nas dostarczony organizmowi. Zawsze musimy pamiętać, że każdy z nich przyczynia się do otyłości zwiększając ryzyko wystąpienia cukrzycy. Naukowcy zalecają, aby unikać stosowania więcej niż 5 łyżeczek cukru dziennie, a liczba ta obejmuje również cukry ukryte, obecne w pożywieniu, które spożywamy. Okazuje się przy tym, że u przeciętnego Polaka liczba ta jest znacznie większa i wynosi nawet 20 łyżeczek. Dzieje się tak, przynajmniej częściowo, ze względu na cukier ukryty w produktach. Już choćby dlatego wskazana jest staranna analiza etykiet, a w dalszej kolejności zmniejszenie zużycia tych środków słodzących, co może zostać docenione tak przez naszą trzustkę, jak i wątrobę. Z czasem również nasze kubki smakowe staną się na tyle wrażliwe, że docenią cukier nawet w małych ilościach.